Trà Vinh được mệnh danh là “Thành phố cây xanh” với trên 800 cây cổ thụ từ 100 đến 300 năm tuổi che bóng mát cho thành phố. Trong những tán cây cổ thụ ấy thấp thoáng những mái chùa với kiến trúc độc đáo và khác biệt, tinh xảo làm say lòng người và luôn để lại những lưu luyến khi rời xa ở đây.
Chùa Walt Âng
Đặt chân đến cổng chào của TP. Trà Vinh khách nước ngoài sẽ thấy thấp thoáng trong tán rừng Sao hàng trăm năm tuổi là ngôi chùa Walt Âng (thường gọi là chùa Âng) sẽ là ngôi chùa cổ kính nhất, độc đáo và khác biệt nhất và có lẽ rằng đẹp tuyệt vời nhất, với những lợi ích nghệ thuật và thẩm mỹ, văn hóa truyền thống, điêu khắc và tôn giáo còn sót lại của Phật giáo Nam Tông.
Chùa được xây dựng trọn vẹn theo phong thái chùa Khmer Nam Bộ, xung xung quanh xuất hiện hào nước sâu bao quanh. Cổng chùa là ba ngọn tháp cao xuất hiện đắp mẫu con chằn. Phía trước chính điện là 6 cây cột cao, chạm khắc nhiều hình tiên nữ, chim thần vô cùng sống động. Mái chùa khá đặc trưng, lợp ngói, tạo thành 3 tầng, được chống đỡ bằng 12 cột gỗ quý. Mái trên cùng dốc và cao hơn nữa hai mái còn sót lại, các chóp mái cong vút và vươn cao, tạo ra sự hài hòa và hợp lý vô tận giữa nhân sự, tôn giáo và tự nhiên. Các gò mái xuất hiện thần rắn Naga đuôi cong vút, tượng trưng cho việc dũng mãnh vĩnh cửu. Xung xung quanh còn tồn tại những cột trụ, hàng rào với đầu thần Bayon bốn mặt. Tại đây khách nước ngoài sẽ tiến hành nghe kể về huyền thoại hai cụ rùa sống hàng nghìn năm tuổi và truyền thuyết đào ao lấy nước của những người dân phụ nữ Khmer mà minh chứng còn sót lại là Ao Bà Om mênh mông cạnh ngôi chùa.
Chùa ông Kompong
Ngôi chùa ông Kompong (chùa Ông Mẹt) sẽ cho khách nước ngoài ngắm nhìn những đường nét kiến trúc hàng mấy trăm năm tuổi và những vết tích trên thân chùa đã cùng người dân Trà Vinh trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân. Chùa được lợp ngói theo ba lớp mái. Các góc đầu đao của mái đều phải sở hữu đuôi rồng uốn lượn, giữa các lớp mái làm bằng những thanh gỗ chạm khắc hoa văn, trên đầu cột mái hiên luôn có những nữ thần dang tay chống đỡ mái ngói, trên các thanh xiên, cột, kèo, đòn tay của ngôi chính điện đều làm được làm bằng gỗ quý chạm khắc hoa văn công phu và tinh xảo với nhiều đề tài không giống nhau, trên vách chính điện là những bức tranh phân kỳ về cuộc sống của đức Phật Thích Ca. Cũng tại đây, khách nước ngoài sẽ tiến hành nghe huyền thoại về vị Sư Cả mà dân gian quen gọi là Ông Mẹt – người đã ý tưởng xây dựng và bảo vệ chùa trong đấu tranh và giành giật với tự nhiên để giành được mảnh đất nền Trà Vinh thời nay.
Chùa Kompong Chrây
Muốn đắm mình với tự nhiên, muông thú khách nước ngoài hoàn toàn có thể đến với Chùa Kompong Chrây (chùa Hang), tên chùa Hang bởi lẽ cổng chùa được thiết lập như một chiếc cling. Ngôi chùa này nổi tiếng, thu hút và rất thú vị riêng với khách hàng du ngoạn trong và ngoài nước bởi khuôn viên vài hecta cây xanh bao xung quanh, từ nhiều thập niên trở lại đây đã là nơi làm tổ, sinh sôi tăng trưởng của hàng trăm ngàn chim, cò đủ loại.
Chùa Cò (chùa Phnô Đung)
Tuyệt vời thứ nhất và cũng không thể quên được trong lối kiến trúc của ngôi chùa này là ngôi chính điện với những mái uốn cong theo như hình đuôi rồng, xuất hiện những đỉnh tháp nhọn hình ngọn núi Xôme và những hình tượng quen thuộc như thần Riehu (Reahu), thần bốn mặt Mohabrom, chim thần Kâyno, Mahaknốt…
Danh từ chùa Cò được người ta quen gọi là vì hơn 100 năm qua, trong khuôn viên chùa rộng khoảng 4ha và những bờ tre bao quanh là nơi cư trú của hàng nghìn con chim nhiều chủng loại như cò, cồng cộc, bồ câu… trong đó đông nhất là họ nhà cò với thật nhiều loại như cò trắng, cò quắm, cò đầu đỏ, cò đầu vàng, cò mỏ vàng, cò mỏ đen… Du khách hàng sẽ rất thú vị khi ngắm nhìn những đàn cò bay đi tìm ăn, bay về tổ với tiếng kêu quang quác giữa một khung cảnh thâm trầm u tĩnh để rồi cùng thả mình, đắm chìm đồng thời tự nhiên hoang dã.
Khi đến với mỗi ngôi chùa của người Khmer Nam Bộ khách nước ngoài sẽ tiến hành nghe kể những truyền thuyết về lịch sử vẻ vang tạo ra chùa và những huyền thoại độc đáo và khác biệt của dân tộc Khmer Nam Bộ, những mẩu truyện về cuộc sống của đức Phật Thích Ca, những truyền thuyết về các vị thần Siva, Visnu, rắn thần Naga, chim thần Garuda, nữ thần Kâyno, chim thần Krul… Đến với kiến trúc Phật giáo Nam Tông tại Nam Bộ nói công cộng, thành phố Trà Vinh nói riêng hứa hẹn sẽ mang tới cho khách nước ngoài nhiều điều thú vị và thú vị./.
