Cách thị trấn Bình Liêu 15km, đường vào
xã Húc Động nhiều đoạn uốn lượn như dải lụa mềm, hai bên đường, xa xa
những ngôi nhà đất của đồng bào Tày yên bình bên những thửa ruộng vào mùa
lúa chín đẹp như bức tranh vẽ. Trong khung cảnh ấy, khách nước ngoài dễ cảm thấy
như mình đang đi vào trong 1 hành trình mày mò nét xinh tự nhiên và bản
sắc nhân sự miền biên ải. Này cũng là tuyến phố tiếp cận thác Khe Vằn –
thắng cảnh của huyện Bình Liêu đã được xếp hạng di tích danh thắng cấp
tỉnh năm 2011.

Theo những người dân già ở địa phương, tên
thác Khe Vằn khởi đầu là Khe Vân, từ từ, người dân ở đây đọc chệch đi
gọi là Khe Vằn. Chẳng biết vấn đề đó xuất hiện đúng hay là không nhưng chí ít nó
gợi cho khách nước ngoài cảm xúc tò mò và yêu thích thú. Thác Khe Vằn cách trụ sở
Ủy Ban Nhân Dân xã Húc Động khoảng 3km, khách nước ngoài rất có thể đi đến thác bằng xe máy hay
đi dạo. Thác cao khoảng 100m, khuôn viên rộng, vào mùa mưa, nước nhiều,
ba tầng nước chảy rì rào như bản hùng ca đêm ngày của núi rừng. Mỗi tầng
thác mang một hình thế, một dáng vóc không giống nhau.
Tầng thứ nhất là loại nước lớn được chảy
từ các vách núi cao xuống tạo thành một hồ nước rộng. Nước hồ trong
xanh, đồng thời thác nước tung trắng trời điểm thêm cỏ cây hoa lá trên
vách đá, khiến cho khung cảnh càng trở thành đẹp và thi vị. Bên góc phải của
hồ nước là một quần thể đá sừng sững và góc cạnh tạo ra một phong cảnh
tự nhiên kỳ thú.
Tầng thứ hai được phân thành hai dòng
thác chảy (dòng thác bé và dòng thác lớn). Nước chảy từ trên cao đổ
xuống, gặp đá tạo thành nhiều tầng nước tung ra những bọt nước trắng
xoá. Dưới chân thác, nước chảy mạnh xối vào núi đá lâu dần tạo ra
nên một bể nước. Thác Khe Vằn xuất hiện những hòn đá to lớn và bằng vận là
khuôn viên nghỉ dưỡng tươi đẹp.
Tầng thứ ba, dòng nước chảy từ tầng hai
xuống và đổ ra suối. Không gian chân thác là các tảng đá to, ở giữa xuất hiện
một hòn đá giống con voi đang phủ phục. Các khối đá nhô lên giữa vùng
nước trong xanh, tạo ra một sức thu hút và thú vị kỳ lạ đưa khách nước ngoài
mày mò phong cảnh đá và nước hoà quyện vào nhau.
Từ thác Khe Vằn, dòng nước đổ vào suối
Pắc Hoóc chảy ra sông Tiên Yên. Vì thế, rất có thể coi Khe Vằn như lời khẳng đinh thượng
nguồn của sông Tiên Yên.
Với cảnh sắc tự nhiên tuyệt đẹp, thác
Khe Vằn từng là nơi trai gái Sán Chỉ hẹn hò, hát đối Soóng Cọ. Các cuộc
hát này thường được tổ chức triển khai vào trung tuần tháng 3 âm lịch hàng năm. Lễ
hội hát này gọi là Hội hát tháng ba và thường thu hút phần đông cả nam,
nữ dân tộc Sán Chỉ của xã Đại Dực (Tiên Yên) và các vùng lân cận. Không
ít đôi đã nên duyên vợ chồng từ những ngày hội hát như vậy.
Thác Khe Vằn hiện là danh thắng nổi
tiếng nhất của Bình Liêu, là điểm đến lựa chọn của nhiều quý vị trẻ từ các địa
phương trong và ngoài tỉnh yêu yêu thích du ngoạn “phượt”, mày mò. Phía
tăng trưởng của huyện đây sẽ là khu vực du ngoạn sinh vật cảnh – văn hoá cộng
đồng dân tộc. Trong tương lai, đến với thác Khe Vằn, khách nước ngoài sẽ tiến hành
thưởng thức văn hoá văn nghệ của không ít câu lạc bộ hát Soóng Cọ. Cảnh sắc
tự nhiên tươi đẹp, những bản sắc văn hoá dân tộc được phát huy, hứa
hẹn sẽ là điểm đến lựa chọn thú vị khách nước ngoài…