Kỳ vĩ và đa sắc màu, đó là Điểm lưu ý vượt trội của quần thể ruộng bậc thang được xếp hạng Danh thắng cấp Quốc gia ở huyện Hoàng Su Phì. Với nhiều khách yêu quý Hà Giang, mảnh đất nền phía Tây này luôn là điểm đến lựa chọn không thể bỏ qua, nhất là vào dịp mùa nước đổ và mùa lúa chín. Mạng lưới hệ thống ruộng bậc thang Hoàng Su Phì vào 2 mùa này sẽ làm nao lòng tất cả ai được ngắm nhìn bởi sự kỳ công tạo tác của nhân sự, phối kết hợp với núi rừng hoang sơ đã tạo ra một vẻ đẹp hài hòa và hợp lý ít nơi nào sánh được.
Hoàng Su Phì xuất hiện trên 3.720 nghìn mét vuông ruộng bậc thang trải đều khắp 25/25 xã, thị trấn. Các thửa ruộng bậc thang của huyện Hoàng Su Phì uốn lượn trùng điệp và chạy dài từ ven suối lên đỉnh núi; cùng đó là xen lẫn những cánh rừng nguyên sinh, những nương chè cổ thụ và khe suối…, tạo thành bức tranh tự nhiên hài hòa và hợp lý, đa sắc tố. Cảnh sắc ruộng bậc thang của huyện đẹp tuyệt vời nhất là vào mùa nước đổ, từ thời điểm tháng 4 đến tháng 6 hàng năm và mùa lúa chín từ thời điểm tháng 8 đến vào giữa tháng 10 hàng năm.
Hiện, Hoàng Su Phì xuất hiện 1.380 nghìn mét vuông ruộng bậc thang tại 11 xã, gồm: Bản Phùng, Bản Luốc, Sán Sả Hồ, Hồ Thầu, Thông Nguyên, Nậm Ty, Tả Sử Choóng, Bản Nhùng, Pố Lồ, Thàng Tín, Nậm Khòa đã được Bộ Văn hóa truyền thống, Thể thao và Du lịch xếp hạng Danh thắng cấp Quốc gia. Đấy là mạng lưới hệ thống ruộng đẹp tuyệt vời nhất của huyện Hoàng Su Phì, từ lâu đã được khách hàng phượt trong và ngoài nước nghe biết.
Như người ta từng ví von nét đẹp thường ở cuối những tuyến phố nguy hiểm, sau những vòng cua “tay áo” liên tục vốn được dân lái xe vùng cao truyền tụng “Nhất Su Phì, nhì Bắc Mê” thì những gì chờ đón khiến cho khách nước ngoài cảm thấy mình được đền đáp xứng danh. Sát bên tầng tầng, lớp lớp ruộng bậc thang được thẩm định là đẹp tuyệt vời nhất Việt Nam thì những địa danh như: Chiêu Lầu Thi, Tây Côn Lĩnh và vốn văn hóa truyền thống địa phương rực rỡ của bà con các dân tộc La Chí, Dao Đỏ, Nùng cũng là một phần làm ra thu hút phượt Hoàng Su Phì. Hình thức canh tác trên ruộng bậc thang xuất hiện ở Hoàng Su Phì xuất hiện từ nhiều năm, bắt đầu việc khai thác để làm ruộng bậc thang ít do rừng còn nhiều; thư thư, việc canh tác nương rẫy không hề thuận tiện do rừng ngày một ít, đất bạc mầu nên đồng bào chuyển dần sang canh tác ruộng bậc thang. Hiện nay, việc gieo cấy trên ruộng bậc thang đã là hình thức chính trong sản xuất nông nghiệp của đồng bào ở đây.
Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì được tạo ra từ những đôi tay lao động chịu khó của đồng bào các dân tộc ở đây, đời đời nối tiếp nhau bám núi mưu sinh. Để dành được những mảnh ruộng bậc thang, bà con đã phải để nhiều sức lực, tích luỹ nhiều kinh nghiệm làm việc, hoàn thiện kỹ thuật trong những khâu khai thác, tạo mặt phẳng, đắp bờ, ngăn giữ nước…
Những thửa ruộng bậc thang ở đây hầu như xuất hiện trên khắp các quả đồi, trên những triền núi…, đâu đâu, ta cũng thấy sự hiện hữu của ruộng bậc thang. Hàng trăm thửa ruộng bậc thang nằm giữa lưng núi, ẩn mình dưới sương đặc hữu của vùng cao, hài hòa và hợp lý và kỳ vĩ. Phóng xe máy theo những tuyến phố liên thôn uốn lượn và ngắm những thửa ruộng bậc thang hiện ra mênh mông và trải dài ra khắp các sườn đồi, bên những dòng suối là một trải nghiệm khó quên. Nép mình bên các thửa ruộng là những mái nhà sàn đơn sơ góp thêm phần làm cho bức tranh tổng thể thêm rực rỡ, trữ tình.
Ruộng bậc thang là một thành phầm sáng tạo phi thường, một mẫu văn hoá thể hiện tính ưa thích ứng tuyệt vời của nhân sự với thiên nhiên môi trường vùng núi. Về phương diện vật chất, đó là hình thức canh tác thích hợp với điều kiện kèm theo tự nhiên ở vùng đồi núi đất Hoàng Su Phì. Không dừng lại ở đó, sự xuất hiện của ruộng bậc thang đã góp thêm phần tránh việc chặt phá rừng, đốt nương làm rẫy, ổn định cuộc sống đời thường và xóa sổ hình thức du canh, du cư của bà con. Ngày nay, vào mùa nước đổ, những người dân ưa nét đẹp đã đi vào Hoàng Su Phì để thưởng ngoạn và săn những Tấm Ảnh đẹp tuyệt vời nhất. Hành trình qua miền di tích Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì mùa lúa chín hàng năm là một thương hiệu thứ 2 của phượt Hà Giang ở kề bên Khu vui chơi giải trí công viên Địa chất toàn thị trường quốc tế – Cao nguyên đá Đồng Văn.
