Động Tiên nằm sâu trong tâm địa núi Thẻ (Chỏng The) thuộc địa phận bản Thâu 1, xã Xuân Thượng (huyện Bảo Yên, Lào Cai) xuất hiện diện tích quy hoạnh lớn và xây cất tuyệt mỹ.
Do chưa chịu sự tác động nhiều từ nhân sự nên động chỉ mất một lối vào nổi bật. Đường xuống lòng động dốc đứng, tương đối hiểm trở và quan trọng khó đi vào những hôm trời mưa, không khô thoáng. Động Tiên xuất hiện 3 phòng riêng không liên quan gì đến nhau lạ mắt, không lẫn nhau về tạo hình nhũ và xây cất.
Khu vực cửa động được che chắn bởi một mái đá rộng, minh chứng và khẳng định. Phần mái động tương tự như chiếc hàm của con rồng đang mở rộng ngáp dài sau bao thế kỷ ngủ quên giữa tự nhiên hùng vỹ. Phía trên mái xuất hiện nhiều hình thù không giống nhau, tương tự như con bọ cánh cứng, răng khủng lengthy, mũi kiếm nhọn lao xuống, các mũi kiếm đan dày vào nhau…
Bước đi vào động, khuôn viên thoáng rộng hơn do lòng dangle rộng và thông nhau tạo cho khách nước ngoài cảm xúc thoáng mát, thoải mái. Bên trong xuất hiện nhiều nhũ đá muôn hình vạn trạng, đầy kỳ bí, lung linh, huyền ảo. Nhũ đá từ phía trên dangle rủ xuống, từ mặt đất nhô lên cột thấp – cao, dài – ngắn, ngang – dọc, tạo ra thương hiệu rất thú vị. Mỗi nhũ đá hiện ra với tầm dáng không giống nhau, vô cùng sinh động: Chỗ thì giống thủy cung, nơi lại như thành tháp trang trọng của châu Âu; chỗ lại giống một rừng tháp Chàm, nơi giống viền ăng ten hoặc nhẵn như bàn cờ tròn. Đi tiếp vào phía trong động thì thấy phần nhũ lại trở thành các dải san hô xuất hiện đốm trắng sáng, tạo cho tất cả những người xem cảm xúc như đang ở dưới lòng đại dương mênh mông.
Không chỉ mất dangle động hùng vỹ, trên núi Thẻ còn tồn tại đa dạng mẫu mã sinh học gồm nhiều loài động – thực vật phong phú… Hiện nay, chính quyền trực thuộc địa phương đã lên kế hoạch bảo tồn, phối hợp với những quy ước, hương ước của thôn bản xung vòng quanh nhằm bảo vệ nhiều chủng loại động, thực vật tại đây. Địa phương trồng rừng bổ sung cập nhật tại những khu đất nền trống và các vùng đồi núi bị chặt phá. Quan trọng, xung vòng quanh phòng động Tiên, người dân trong bản còn trồng nhiều loại cây không giống nhau, giúp toàn cảnh phòng núi Thẻ trở thành xanh tốt, thích hợp cho việc tham quan, vãn cảnh của khách nước ngoài.
Ông Vũ Ngọc Quang, Phó Trưởng phòng Văn hóa truyền thống – Thông tin huyện Bảo Yên cho biết thêm: Việc xây dựng hồ sơ xin công nhận di tích danh lam, thắng cảnh động Tiên là lý thuyết thiết kế trong tăng trưởng du ngoạn của huyện nhằm tạo thêm tuyến, điểm tham quan, trải nghiệm mạng lưới hệ thống dangle động, thắng cảnh tự nhiên và thưởng thức văn hóa truyền thống nhà hàng ăn uống lạ mắt, thú vị của người Dao tuyển, người Tày ở đây… Từ đó, thêm phần tạo việc làm, hồi phục thu nhập cho tất cả những người dân địa phương. Hiện nay, hồ sơ khoa học công nhận di tích danh lam, thắng cảnh động Tiên đã được hoàn tất và chờ thẩm định.
