Đồi 10 (ở xã Hoài Châu Bắc, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định) còn tồn tại tên thường gọi gò Màng Thang, gồm hai ngọn đồi kề nhau ở độ cao 36 m so với mực nước biển, nằm gần Quốc lộ 1.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Đồi 10 toạ lạc sách lược trọng điểm, vừa là lá chắn tự nhiên cho quận lỵ Tam Quan, vừa khống chế tuyến phố 1 từ Quảng Ngãi vào Bình Định. Do đó, vào trong thời gian cuối năm 1964 đầu 1965, Mỹ và chính quyền trực thuộc Sài Thành chiếm hai ngọn đồi này, gọi là trên bản vẽ là Đồi 9 và Đồi 10, xây dựng ở đây thành căn cứ quân sự án ngữ tuyến giáp ranh giữa vùng I và vùng II trong giải pháp của địch với một sân bay trực thăng, một trận địa pháo 105 ly cùng mạng lưới hệ thống phòng bị dày đặc gồm 1 trung đội pháo binh, 1 đại đội bảo an và 1 tổng đoàn dân vệ. Tiềm năng xây dựng đồn là nhằm càn quét, dồn dân, lập ấp sách lược, ngăn ngừa vùng giải phóng của ta.
Đầu xuân năm mới 1965, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân trung tâm 5 mở chiến dịch Xuân 1965 nhằm phá kế hoạch “dồn dân, lập ấp chiến lược” của địch, giành quyền làm chủ ở những vùng vùng quê, sẵn sàng cho những đợt tiến công tiếp theo. Tại mặt trận Bình Định, mở màn cho chiến dịch này là trận đánh vào Đồi 10 của Tiểu đoàn đặc công 409. vào tối 7-2-1965, quân ta tập kích Đồi 9 và Đồi 10, tiêu diệt ba hầm, một lô cốt, sở lãnh đạo của địch nằm trên du lịch cùng các cứ điểm khác. Trận đánh trước tiên vào Đồi 10 giành thắng lợi trọn vẹn, góp thêm phần vào thắng lợi cộng đồng của chiến dịch Xuân 1965, làm phá sản sách lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ tại mặt trận miền Nam.
Năm 1966, địch càn quét ác liệt với quy mô lớn nhằm chiếm lại Đồi 10. Quân ta gồm một đại đội của Sư đoàn Sao Vàng cùng du kích và nhân dân địa phương đã đánh trả quyết liệt, nhiều chiến sỹ đã dũng mãnh hy sinh, tạo cho quân thù lo âu. Địch bị thiệt hại nặng nề, kế hoạch chiếm lại Đồi 10 của chúng thất bại.
Từ đó đến năm 1975, Đồi 10 luôn là vấn đề giao tranh ác liệt giữa ta và địch, tận mắt chứng kiến tinh thần quật khởi, đấu tranh kiên cường của quân và dân Hoài Nhơn. Tháng 4-1975, đồng thời khí thế vùng lên của cả dân tộc trong cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất non sông, các lực lượng vũ trang và nhân dân Hoài Nhơn mở chiến dịch tổng tiến công vào các đồn, bốt của địch, làm chủ Đồi 10, vây hãm phong tỏa Tam Quan, Bồng Sơn, tiến lên giải phóng huyện Hoài Nhơn sớm nhất trong toàn tỉnh.
Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa nhưng Đồi 10 cùng trong những năm tháng chiến đấu hào hùng vẫn chưa phai mờ trong ký ức của nhân dân Hoài Nhơn. Đồi 10 trở thành chứng tích ghi dấu những chiến công oanh liệt cùng với sự hy sinh dũng mãnh của chiến sỹ, nhân dân Hoài Nhơn, là mẫu của lòng yêu nước, tinh thần cách mạng quật cường của nhân dân Hoài Nhơn nhân vật. Di tích Chiến thắng Đồi 10 được công nhận là Di tích lịch sử hào hùng – văn hóa truyền thống cấp vương quốc vào năm 2006./.
