Về các di tích thờ Vua Hùng và các danh tướng thời Hùng Vương ở Phù Ninh-Phú Thọ

Đình Xuân Hưng, thị trấn Phong Châu nơi thờ 6 vị tướng thời Vua Hùng.

Xã Hạ Giáp hiện xuất hiện hai ngôi đình thờ các vị tướng thời đại Hùng Vương là đình Hương Cốc và đình Vĩnh Xá. Từ thời điểm ngày 6/3 âm lịch đến ngày 10/3 âm lịch hàng năm, tiệc tùng đình Hương Cốc được tổ chức triển khai nhằm tưởng nhớ ba vị tướng quân: Cao Sơn, Quý Minh và Uy Linh Lang thời Hùng Duệ Vương. Đình Hương Cốc là một trong những di tích nối sát với di tích văn hoá phi vật thể đại diện thay mặt của thế giới “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử dân tộc, đình Hương Cốc hiện còn lưu giữ được mạng lưới hệ thống cổ vật với nhiều vật liệu phong phú, có mức giá trị lịch sử dân tộc, thẩm mỹ thời Nguyễn như: Kiệu bát cống, ngai thờ, lư hương, đẳng thờ, bảng chúc… Ông Nguyễn Văn Nhượng-Phó Ban vận hành di tích cho thấy thêm: “Mặc dù trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, có những thời kỳ do chiến tranh việc duy trì lễ hội bị ngắt quãng, nhưng hiện nay việc tổ chức các hoạt động tế lễ được chúng tôi thực hiện theo nghi thức truyền thống vào đúng sáng 10/3”. 

Rời Hương Cốc, công ty chúng tôi đến với đình Vĩnh Xá. Theo cụ già trong làng, nghi lễ thờ cúng các nhân vật nối sát với thời kỳ Hùng Vương dựng nước ở đình làng Vĩnh Xá xuất hiện cội nguồn từ xa xưa, nhưng xuất hiện sức sống trong xã hội đương đại, tạo sự đồng thuận vững chãi để bảo tồn những lợi ích văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn một cách vững chắc và kiên cố và đem lại hiệu ứng tích cực trong tiến trình khai thác những lợi ích và ý nghĩa của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên phục vụ công cuộc xây dựng đời sống văn hóa truyền thống hạ tầng hiện tại và lâu dài. Đình Vĩnh Xá được phục hồi năm 2009 đến nay, sau nhiều lần tu bổ, tôn tạo, đến nay đình đã khang trang, vững chãi, đáp ứng lợi ích thẩm mỹ và làm đẹp của công trình xây dựng kiến trúc tín ngưỡng, thỏa mãn nhu cầu yêu cầu sinh hoạt văn hóa truyền thống tâm linh, tín ngưỡng của nhân dân. Tiệc tùng đình làng Vĩnh Xá được tổ chức triển khai hàng năm 2 kỳ tiệc lệ là ngày sinh thần, từ mùng 3 đến mùng 6 tháng Giêng và ngày thần hóa, mùng 6 tháng 11 (âm lịch). Tuy nhiên không phải tiệc tùng chính của đình, nhưng đúng ngày Giỗ Tổ nhân dân trong xã cũng về đây thắp nén hương trầm tưởng nhớ nhị vị đại vương: Cao Sơn và Quý Minh là những người dân xuất hiện công giúp vua Hùng đánh đuổi giặc Thục, bảo vệ Nhà nước Văn Lang.

Các sắc phong còn được lưu giữ tại đình Hương Cốc, xã Hạ Giáp.

 

Thị trấn Phong Châu hiện xuất hiện 3 di tích gắn với thời Hùng Vương là miếu Ông thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân, đền Mẫu Âu Cơ, đình Xuân Hưng thờ 6 vị tướng thời Hùng Vương. Không tổ chức triển khai tiệc tùng, nhưng những ngày tháng Ba âm lịch, cụ già trong làng cũng ra đình Xuân Hưng để lau chùi và vệ sinh chuẩn bị sẵn sàng cho lễ dâng hương vào đúng ngày 10/3. Ông Nguyễn Văn Chiểu-thủ nhang đình Xuân Hưng nói rằng: “Đúng ngày giỗ Tổ chúng tôi sửa soạn lễ vật tưởng nhớ công ơn các Vua Hùng. Không phải ngày lễ hội chính của đình, nhưng nhân dân trong làng nhiều người cũng ra thắp hương. Đây là hoạt động được duy trì nhiều năm nay”.  

“Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” là di tích có mức giá trị vượt trội mang tính chất toàn thị trường quốc tế; thể hiện rõ lòng tôn kính tổ tiên. Nét vượt trội và đậm đà bản sắc nhất của tín ngưỡng này là vào đúng ngày 10 tháng Ba (âm lịch) hằng năm, lễ Giỗ Tổ Hùng Vương được cử hành tại Khu di tích lịch sử dân tộc Đền Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh (xã Hy Cương, thành phố Việt Trì) và ở những địa phương khác trong toàn nước. Việc giữ lễ dâng hương tại những di tích xuất hiện thờ cúng Hùng Vương và các danh tướng thời Hùng Vương thêm phần giáo dục truyền thống cuội nguồn yêu nước, biết ơn thâm thúy các Vua Hùng và các bậc tiền nhân đã xuất hiện công dựng nước và giữ nước, giáo dục truyền thống cuội nguồn đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tôn vinh di tích văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của thế giới “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”.