Bảo tồn, tôn tạo, phát huy lợi ích di tích vương quốc quan trọng Chùa Vĩnh Nghiêm trở thành điểm thú vị du ngoạn và nơi sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân và khách nước ngoài; liên kết Chùa Vĩnh Nghiêm với những điểm di tích tương quan đến Phật giáo Trúc Lâm ở tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương và các di tích, danh lam thắng cảnh nối tiếng khác trong tỉnh để tạo thành chuỗi thành phầm du ngoạn phong phú, thêm phần tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội và du ngoạn của tỉnh Bắc Giang.
Bảo tồn, tôn tạo, phát huy lợi ích di tích vương quốc quan trọng Chùa Vĩnh Nghiêm trở thành điểm thú vị du ngoạn và nơi sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân và khách nước ngoài
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa ký quyết định hành động phê duyệt Quy hoạch bảo tồn và phát huy lợi ích di tích vương quốc quan trọng Chùa Vĩnh Nghiêm, tỉnh Bắc Giang.
Theo đó, phạm vi, quy mô thiết kế xuất hiện diện tích quy hoạnh là 40 nghìn mét vuông, trong đó, toàn cảnh phần đất thuộc Khu vực bảo vệ I và Khu vực bảo vệ II của Di tích vương quốc quan trọng Chùa Vĩnh Nghiêm (theo Hồ sơ xếp hạng di tích vương quốc quan trọng), xuất hiện diện tích quy hoạnh là 2,05 nghìn mét vuông; phần đất mở rộng nằm sát kề di tích, xuất hiện diện tích quy hoạnh là 37,95 nghìn mét vuông, gồm: Khuôn viên Chùa Vĩnh Nghiêm mới được mở rộng về phía Đông (2,74 nghìn mét vuông); đất dân ở thôn Long Khánh, xã Trí Yên (diện tích quy hoạnh 6,20 nghìn mét vuông); đất bãi ven sông Lục Nam (đoạn chảy qua di tích, diện tích quy hoạnh 8,50 nghìn mét vuông); đất các dự án công trình hạ tầng kỹ thuật (diện tích quy hoạnh 4,50 nghìn mét vuông) và đất nông nghiệp, đất ruộng xen kẹt trong phòng di tích (diện tích quy hoạnh 16,01 nghìn mét vuông).
Một trong số nội dung thiết kế là thiết kế các khuôn viên công dụng thành một tổng thể di tích thống nhất giữa bên trong và phía bên ngoài trung tâm nội tự (chùa chính – di tích gốc hiện tồn); trong đó: Lấy trung tâm nội tự Chùa Vĩnh Nghiêm làm trung tâm để bố cục tổng quan và tổ chức triển khai các khuôn viên kiến trúc phong cảnh phía bên ngoài di tích thích hợp với yêu cầu về bảo tồn và phát huy lợi ích các hạng mục kiến trúc gốc hiện hữu, đồng thời tái hiện lại một số trong những khuôn viên gắn với di tích như: chợ chùa, ruộng chùa, làng La truyền thống cổ truyền. Tôn tạo phong cảnh, sắp đặt các hạng mục phụ trợ ở phía bên ngoài trung tâm nội tự hợp lý trong tổng thể kiến trúc công cộng của toàn phòng.
Bảo tồn nguyên trạng cấu trúc của trung tâm chùa chính trong khuôn viên trung tâm nội tự Chùa Vĩnh Nghiêm. Tổ chức triển khai nghiên cứu và phân tích, đánh giá và thẩm định mức độ hư hại, xuống cấp trầm trọng các hạng mục kiến trúc gốc trong trung tâm nội tự, để mang ra các giải pháp tu bổ, tôn tạo thích hợp với từng tiến trình bảo tồn.
Duy trì nhà lưu giữ và trưng bày mộc bản Chùa Vĩnh Nghiêm (mới xây dựng năm 2018), đồng thời bổ sung cập nhật các hạng mục dự án công trình phụ trợ nguy cấp cho việc bảo tồn và phát huy lợi ích di tích như: Tam quan, tháp Phổ Quang, nhà Tổ đệ tam, trung tâm chế tác (phiên bản) mộc bản và in kinh sách, giảng đường Phật học, nhà Tăng, nhà Thiền… tại những vị trí yêu thích hợp; đảm bảo hợp lý, họp ỉý với những kiến trúc gốc hiện hữu, liên kết liên thông với nhau bởi mạng lưới hệ thống sân, đường giao thông vận tải nội bộ.
Bảo tồn, kiểm tra nhiều chủng loại cây xanh cổ thụ có mức giá trị; trồng bổ sung cập nhật vườn mít, vườn thị, nhiều chủng loại cây xanh khác thích hợp với di tích; chỉnh trang, tôn tạo mạng lưới hệ thống sân vườn phong cảnh, đường giao thông vận tải trong trung tâm nội tự (trục đường Nhất chính nghĩa, vườn Cát tường như ý, sân Tam bảo…), đảm bảo việc liên kết liên thông giữa các hạng mục bên trong và phía bên ngoài trung tâm nội tự di tích.
Riêng với các dự án công trình phụ trợ khác, gồm: Khu chế tác (phiên bản) mộc bản và in kinh sách, giảng đường Phật học, nhà Tăng, nhà Thiền… khi triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong phòng thiết kế cần làm rõ quy mô, vị trí xây dựng, kiểu dáng kiến trúc, tầng trên cao, vật tư sử dụng, vùng đất thỏa mãn nhu cầu yêu cầu và công suất sử dụng của từng dự án công trình, đảm bảo quality, thẩm mỹ và làm đẹp, không làm ảnh hưởng tác động đến di tích gốc, hợp lý với tổng thể công cộng của Khu di tích lịch sử.
