Một lần đến Kon Tum, nghe hơi thở trầm lắng của phố núi, tôi chợt thấy cuộc sống còn nhiều thứ để mày mò. Đó là mùi trong phòng rông, của cuộc sống đời thường đồng bào Tây Nguyên hiền hòa mà tôi chỉ tưởng tượng qua vô tuyến, qua sách vở. Trong những mẩu truyện tuổi thơ, đất Kon Tum luôn hiện lên hồn nhiên trong tâm trí. Hồn nhiên như hai con mắt sơn nữ sao mà lộng lẫy đến thế.
Thành phố Kon Tum bên dòng sông Đak Bla. Ảnh Ban Nguyễn
Từ miền xuôi, tôi rong ruổi hòa vào dòng xoáy xe bất tận của phố núi Kon Tum. Thành phố vẫn còn đấy trẻ và thoáng đãng quá. Lúc đầu, khi người các bạn gợi ý là hãy đến Kon Tum để cảm nhận đôi chút, tôi vẫn còn đấy xuất hiện chút ngại ngùng. Cũng phải thôi vì đã quen với việc ồn ã của không ít thành phố lớn rồi.
Hòa vào dòng xoáy người tấp tập trong thành phố, một cảm xúc thật lạ bỗng hiện lên, lôi cuốn tâm hồn đến miền hoang vu nào đó. Quả vậy, nơi Kon Tum thể hiện diện mạo hiền hòa hơn hết mong đợi. Khí hậu ở đây xuất hiện nắng, xuất hiện gió, xuất hiện man mát, không giống với ve vuốt của Đà Lạt mộng mơ hay cảm xúc tinh khôi tắm sương trên miền Tây Bắc. Nghe nói, một khách hàng phượt tận Nam Mỹ xa xôi còn ví như anh ta đang ở trong rừng rậm. Sự so sánh dường như buồn cười nhưng ngay bây giờ, tôi đã cảm nhận dược một chút ít như vậy.
Chiều muộn, tôi còn nán lại bên quán café ở góc cạnh phố nhỏ. Xuất hiện người bảo, thành phố Kon Tum phải dùng cái thư thái nhất để cảm nhận. Không quá sôi động cũng không thể hiện mình thái quá, ở đây thực sự thiên đường để sống chậm. Bước thoát ra khỏi trung tâm với dòng xe cộ nối đuôi nhau, tôi thấy mình đang đi đến đúng nơi cần đến, một nơi tuyệt vời để viết.
Nhà thờ gỗ – Điểm tham quan nổi tiếng ở Kon Tum. Ảnh Ban Nguyễn
Dân phố nhưng người ta gọi là đường. Tôi ở TP. hà Nội, hễ ai cần đi đâu thì kêu xe ôm rằng cho tôi về phố đó. Người ở đây coi các con phố như tuyến phố đầy tự tôn. Tôi đã từng đến Tây Nguyên không hề ít, nhưng lưu lại thành phố Kon Tum chỉ để thưởng thức không khí trầm tĩnh thì đấy là lần trước tiên.
Sáng ra, vệt bình minh chạy dài từ từ trôi qua trong khu vực man mát. Gọi đại một chiếc xe ôm, bảo đưa tôi đi ngắm cảnh, người lái xe hiểu ngay và dẫn tôi dạo bước xung quanh các tuyến phố thành phố. Đi nhiều, cũng cảm thấy cái tình của nhân sự ở đây. Đường Kon Tum không hẳn nằm yên, chúng như vận động theo vòng xoay của bánh xe thời hạn vốn dường như không chờ đón. Tiếng í ới gọi nhau từ hàng quán bên đường đánh tan sự yên tĩnh, vốn đã là đặc sản của đường phố Tây Nguyên.
Tôi không nghĩ về suy mà chọn ngay cho mình món bún đỏ để thưởng thức. Đó là vấn đề nhất định phải làm lúc đến Kon Tum. Cũng thật ra, người miền Bắc rất không nhiều người biết về món ăn này, dù ai cũng nghe biết Kon Tum. Quán nằm khép nép tại góc phố nhỏ. Chỉ một chiếc xe hàng và nụ cười của người bán. Chọn cho mình một chiếc ghế nhựa, tôi từ từ ăn món quyến rũ mà trước đó chỉ thấy trong tấm hình trạng thái của fb.
Bún đỏ đặc sản Kon Tum đấy, không ăn coi như chỉ đển Kon Tum cưỡi ngựa xem hoa thôi. Ai này đã mời chào như vậy. Anh các bạn ấy khoe ngày nào thì cũng ăn món dân dã này đến nỗi vẫn nhớ hương vị dù đã cả năm sau.
Những sợi bún được chan nước dùng đậm đà như thể hiện cái tình của nhân sự Kon Tum. Xuất hiện những điều các bạn không thể biết, không thể hiểu nếu chưa tận tay sờ vào nó, chưa dùng vị giác của tôi nếm nó. Ăn sợi bún mà như cảm dược tình đất đỏ bazan còn vẹn nguyên trong tình cảm. Kỳ công, tỉ mỉ và thân thiện, đó là vấn đề tôi không thể quên.
Xuôi xe dọc theo đường phố Kon Tum, thấy văn hóa truyền thống làng vẫn còn đấy đậm nét lắm. Bản sắc riêng xuất hiện này đã thu hút nhiều tâm hồn nghệ sĩ. Phố vẫn thế thôi, không thay đổi gì nhiều so với vài năm trước đó, nơi tôi vẫn dùng hai con mắt bận rộn, xô bồ của người khu đô thị để cảm nhận. Giờ thì khác rồi. Thành phố Kon Tum vẫn tăng trưởng đấy chứ, tăng trưởng mạnh là đằng khác vẫn giữ được nét hồn hậu vốn xuất hiện.
Những ngôi nhà tưởng như còn mãi với thời hạn đã và đang mang một diện mạo mới. Trước kia, nhiều nhà thấp lắm, nhưng thương hiệu này đã thay đổi rồi. Dáng dấp thành phố mới dần hiện lên rõ rệt, mang tới cho phố núi một sự tăng trưởng đáng kinh ngạc.
Nhưng phố núi Kon Tum không mất đi sự yên bình vốn xuất hiện. Ai muốn lặng lẽ hãy đi trên những tuyến phố xung quanh co mà trầm lắng. Không hổ danh là nơi để sống chậm. Hoa bên đường cứ thế tỏa ra mùi hương thoải mái, lập thành ranh giới trung tâm sôi động và nơi để bâng khuâng, xao xuyến. Đó là mùi trong phòng rông, của cuộc sống đời thường đồng bào Tây Nguyên hiền hòa mà tôi chỉ tưởng tượng qua vô tuyến, qua sách vở. Trong những mẩu truyện tuổi thơ, đất Kon Tum luôn hiện lên hồn nhiên trong tâm trí. Hồn nhiên như hai con mắt sơn nữ sao mà lộng lẫy đến thế
Măng Đen- Mùa hoa anh đào. Ảnh Ban Nguyễn
Đó là một khu đô thị đặc biệt quan trọng. Đồng chí từng phượt ở đây quả thực đều cảm nhận như vậy. Xa xa là một chiếc xe bò chỉ thấy ở vùng vùng quê xưa cũ. Trên xe là mía, chắc họ chở về làng. Thong dong trên đường, thong dong cảm nhận cái không khí chậm rãi, nơi mà nhịp sống cuồng quay khu đô thị dường như không ảnh hưởng tác động, không xóa tan đi dược nếp sống, nếp người của đồng bào. Đó là làng, là nét văn hóa truyền thống đặc trưng của Tây Nguyên mà chẳng nơi nào dành được. Đến làng, được hợp tác già làng có lẽ rằng là trải nghiệm thú vị nhất trong chuyến hành trình đến Kon Tum này. Nhiều người đã nghĩ về bản sắc làng rồi sẽ bị phai nhòa đi trong thời đại mới, nhưng không, làng ở đây sống như nó vốn thế, từ trang phục đến sinh hoạt, canh tác. Và rượu cùng thực phẩm đậm màu Tây Nguyên.
Cầu treo Kon Klor-Điểm kiểm tra in nổi tiếng của Kon Tum. Ảnh Ban Nguyễn
Ở Kon Tum, không thiếu nơi để trải nghiệm. Chỉ cần một ly coffe nguyên bản quyến rũ, đượm nồng là đủ dể hiểu thêm một chút ít về nơi dây. Phố mà không hẳn là chỉ mất phố. Mẩu chuyện đậm màu núi rừng Tây Nguyên luôn cất lên trên những tuyến phố này, dẫn dắt khách nước ngoài đến phương trời cảm xúc. Xuất hiện người khoe đã được đi thuyền trên sông Đăk Bla, rồi thấy mấy người con gái rất xinh, đeo trên lưng những chiếc gùi “hàng thật”. Lạ lẫm riêng với người miền xuôi nhưng chỉ là cuộc sống đời thường thường ngày của mình mà thôi. Đó là câu Kết luận của một người dân địa phương. Rõ ràng là thế, nhưng chính vì sự giản dị mà trữ tình ấy mới là thương hiệu mà ai trong Cửa Hàng chúng tôi cũng nhớ thiết tha.
Kon Tum sống chậm, cũng bởi nhân sự ở đây hiền hậu và chân thành. Từ người bán sản phẩm ăn trên phố, từ cậu bé vồn vã chỉ đường cho khách nước ngoài đến chủ quán café hết lòng mời thêm khách hàng mà không tính tiền. Những nhân sự Kon Tum họ giản dị thế thôi. Giữa trùng rừng núi, Kon Tum hiện lên không chỉ có bằng khu đô thị, bằng cảnh quan. Đó còn là một tình người, là việc đoàn kết của cộng đồng dân cư mang bản sắc văn hóa truyền thống khác biệt.
Kon Tum níu chân khách nước ngoài, đó là cảm nhận thường thấy của người đã du hành qua ở đây. Cũng phải thôi, văn hóa truyền thống không thể dùng ngày một ngày hai để cảm nhận hết. Phải cần nhiều lần mới thấy được một chút ít chứa đựng trong sự trầm lắng mà sôi sục trên miền cao nguyên./.
Tác giả: Đinh Thành Trung- TP. hà Nội, Ảnh: Ban Nguyễn.
