Nằm cách thị trấn Núi Thành hơn mười cây số về phía đông, thắng cảnh Bàn Than được nghe biết như một niềm tự hào của người dân xã đảo Tam Hải. Đó là một trong những bãi đá ngoạn mục của phòng duyên hải miền Trung…
Với độ cao chênh vênh trên 40m so với mực nước biển, mỏm Bàn Than dựa sát vào vách núi. Đá ở đây như thể xuất hiện đôi tay tài tình nào đó của tạo hóa thông minh tạo hình, xếp đặt với muôn hình vạn trạng. Đá như những thân hình cao lớn đứng sát bờ, đá ngổn ngang như quân đoàn thủy tộc tản dạt ra tứ phía. Những hoa văn mà sóng và gió đã chạm khắc vào đá càng làm cho cuộc thưởng ngoạn của khách nước ngoài thêm phần hào hứng. Đá chìm trong nước càng thích mắt và thu hút hơn với sắc đen tuyền. Nước trong đá trắng xóa tuôn trào bọt bể tạo thành những âm thanh trong trẻo. Bản hợp ca ngọt ngào của đá và nước Bàn Than tấu lên khúc tình ca da diết…
Bàn Than được đánh giá là điểm đến chọn lựa tuyệt vời cho những ai ưa thích thám hiểm và đoạt được. Để thưởng ngoạn được vẻ đẹp toàn cảnh của Bàn Than, phải males theo sát triền đá suốt chiều dài gần 3km từ bãi Nồm sang bãi Bắc. Phải thông minh để không biến thành trượt ngã. Xuất hiện như vậy thì hành trình tìm hiểu của doanh nghiệp mới thêm thú vị. Khi đã đi vào những phần đường “thở dốc” thì tự nhiên ở đây đã ưu tiên ban tặng cho mình những phiến đá phẳng lỳ để dừng chân nghỉ dưỡng dưới gốc dứa núi mát rượi. Đừng ngần ngại để một lần được ngả mình trên đá, phía hai con mắt lên nền trời xanh thênh thang ngắm nhìn chú hải âu đang vút cao đôi cánh.
Nếu bãi Nồm rộng lớn, thơ mộng, lãng mạn và khoáng đạt như một chốn thần tiên thì bãi Bắc lại hiểm trở với vách đá sát núi dựng đứng, vực khe sâu hoắm. Hình thái đá cũng xuất hiện sự đổi khác ở hai phòng này. Đá ở bãi Bắc vạm vỡ xếp chồng lên nhau theo phương thức bậc thang, còn đá ở bãi Nồm lại trải rộng ra trên một địa hình tương đối bằng vận. Ngạc nhiên hơn tại bãi Nồm là sự việc xuất hiện của những tảng đá tổ ong to lớn nằm xen lẫn hoặc xếp chồng lên những khối đá than đen thẫm. Đá ong tại phòng này tuy chỉ lưa thưa nhưng cũng đủ điểm xuyết cho khuôn viên thêm đa sắc, đa chiều. Vượt bậc lên trên nền biển xanh là hai tảng đá sừng sững mà dân gian vẫn gọi tên là “ông Đụn – bà Che”. “Ông Đụn” mang dáng dấp to lớn hiên ngang của người chồng phóng tầm mắt ra phía nghìn trùng khơi xa ngóng đợi đứa con về. “Bà Che” nép vào phía trong như người vợ tào khang, suốt đời tận tụy, chăm sóc cho chồng. Mẩu truyện cảm động về việc tích ông Đụn – bà Che hóa thân vào đá ngày nào vẫn tồn tại được người dân xứ biển gìn giữ truyền tụng mãi cho tới ngày hôm nay, như một niềm thương cảm vô bờ bến về việc mong manh của nghề chài lưới và tình cảm vợ chồng thủy công cộng son sắt của nhân sự ở đây.
Từ khơi xa, ánh hoàng hôn thật khẽ khàng đã choàng đôi tay êm ả lên tảng đá ông Đụn – bà Che. Ở giữa khoảng trống của hai tảng đá ấy, nhiều người đã nhìn ra hình thù của đá mang dáng dấp một hai con mắt đang mở to. Giọt nắng cuối ngày rớt vào khe mắt ấy bỗng hóa thành khoảng trống thênh thang. Leo ngược lên dốc đá ở bãi Bắc, là đến đỉnh núi Bàn Than. Trước khi males theo con phố lau lách để trở về, hãy thật khẽ khàng để ngắm nhìn một lần nữa quang cảnh xinh tươi ở đây, để lắng nghe thật sâu giai điệu du dương của đá và nước Bàn Than như một lời tự tình muôn thuở…
