Đình làng Bồng Lai (xã Vũ Tiến, Vũ Thư) được xây dựng vào mức cuối đời Trần, đầu đời Hậu Lê, xuất hiện tuổi thọ khoảng 800 năm, thờ danh tướng Yết Kiêu. Theo sử sách ghi lại thì xã Vũ Tiến xuất hiện từ thời Hậu Lê track đất đai, làng mạc được tạo ra từ thời Lý, Trần.
Yết Kiêu – quê xã Hạ Bì, huyện Gia Phúc, tỉnh Hải Dương, là gia tướng tài giỏi của Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo, người dân có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông (năm 1285 – 1288), góp thêm phần vượt qua thủy tướng Ô Mã Nhi và Toa Đô. Dựa vào những thần tích truyền đời, kể từ thời điểm khai khẩn lập làng, lập ấp, người dân ở đây đã quyên góp xây đình, rước Thánh Yết Kiêu về làm Thành hoàng làng, bởi khúc sông này cũng gắn bó với những chiến tích oai hùng của Ngài. Ngài được phong là “Tuấn Lương dực bảo trung hưng linh tế”.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, đình là nơi để cán bộ Việt Minh địa phương sinh hoạt; các trào lưu diệt giặc đói, giặc dốt, sẵn sàng chuẩn bị kháng mặt trận kỳ cũng đều được phát động tại đây. Khi thực dân Pháp xâm chiếm Thái Bình (1950 – 1954), đình là nơi lực lượng bán vũ trang địa phương sử dụng làm hạ tầng kháng chiến, nuôi giấu cán bộ. Đó cũng là nơi tiễn đưa hàng trăm người con ưu tú của địa phương lên đường vào Nam tham gia kháng chiến chống Mỹ, thật nhiều trong số họ sau này đang trở thành những hero, liệt sĩ, vun đắp truyền thống lịch sử oai hùng của hào khí Đông A thuở nào.
Đình Bồng Lai được xây theo kiến trúc chữ Tam, gồm 3 tòa: Tiền đường, Trung đường và Hậu cung. Trải qua thời hạn với vài lần được sửa sang, phục chế qua các triều Lê, Nguyễn, hiện tại ngôi đình còn lưu giữ những đồ thờ phụng hàng trăm năm tuổi như bộ ngai mũ của danh tướng Yết Kiêu, 13 bài vị sắc phong của vua chúa các triều đại Lê, Nguyễn, kiệu võng chấp kích, cuốn thư, câu đối… Quan trọng gian Hậu lâu xuất hiện thờ một tấm bài vị lớn, luôn ngừng hoạt động xung quanh năm, không có ai được vào. Chỉ đến thời khắc sang canh đêm giao thừa đón năm mới tết đến, các vị trưởng lão trong làng mới xuất hiện để bao sái (thay áo) cho tấm bài vị.
Theo thời hạn, hiện tại ngôi đình cổ khoảng 800 năm tuổi đang xuống cấp trầm trọng, nhất là trung tâm nhà Hậu lâu. Mái ngói đã quá cũ, nhiều cột gỗ đã mục, các đồ thờ phụng cũng mối mọt, sứt mẻ. Theo ông Trần Văn Rung, Phó ban Khánh tiết Đình Bồng Lai, nhiều hạng mục trong đình đã xuống cấp trầm trọng, phụ thuộc vào hảo tâm của người dân trong làng nên một trong những hư hỏng cũng sẽ được khắc phục.
Ngày 8/10/2013 vừa qua, Đình làng Bồng Lai đã được công nhận là Di tích lịch sử hào hùng văn hóa truyền thống. Đấy là điều kiện kèm theo tiện nghi để bảo tồn ngôi đình xuất hiện tuổi thọ khoảng 800 năm này./.
