Ok’nao là một dòng thác thuộc địa phận hành chính xã Krông Jin, huyện M’Đrăk, tỉnh Đắk Lắk, do Lâm trường M’Đrăk (nay là Doanh nghiệp Lâm nghiệp M’Đrăk) quản lý và vận hành. Chỉ cách trung tâm huyện chưa tới 5km, thác Dray Ok’nao đã được tự nhiên ban tặng cho một cảnh sắc thơ mộng, bí mật và hoang sơ, mang đậm sắc thái của núi rừng Tây Nguyên.
Dray Ok’nao nằm trên dòng suối Ea Krăng, là hợp lưu của không ít con suối Ea Toong, Ea Tlư và Ea Ok’sumg. Thác đổ ra sông Krông Hding. Đầu nguồn của thác là đỉnh núi Cư Pă và dãy núi Cư Yang Sin hùng vĩ, gắn với nhiều huyền thoại. Xuất phát từ thành phố Buôn Ma Thuột tới km 85, quốc lộ 26 sẽ có được một tuyến phố rẽ trái để đi vào thác. Ẩn mình dưới những tán cây rừng nguyên sinh, Dray Ok’nao trải dài gần 2km, hoang sơ, bí mật, thôi thúc, gọi mời.
Để xuống thưởng ngoạn được thác tất cả chúng ta phải đi xuống một mạng lưới hệ thống bậc tam cấp. Bậc tam cấp dốc, sâu, một bên là rừng thường xanh thăm thẳm với nhiều cây gỗ quý như: Muồng đen, Hương, Cà te…, một bên là vách đất dựng đứng rêu phong phủ kín nhiều lớp, huyền ảo, đậm màu thời hạn. Chính trong lúc đi xuống này tất cả chúng ta sẽ cảm nhận được cái hun hút, thăm thẳm của núi rừng đại ngàn, một không khí trong lành, mát dịu đưa tất cả chúng ta thoát khỏi những bụi bẩn, ồn ao nơi phố thị, những lo toan, căng thẳng mệt mỏi của cuộc sống đời thường quay quồng cũng vì vậy dần tan đi, nhường chỗ cho việc thư thái, thoải mái của cảm xúc được hoà mình vào với tự nhiên, đồng thời với đó là việc bí mật mong ước được tìm hiểu, mày mò.
Không mạnh mẽ và uy lực như Dray Sáp, Drai Kpơ, Dray Ok’nao mang trong mình một sắc thái riêng với dòng thác chảy dài hiền hoà, thơ mộng. Vượt qua những phiến đá to, tới vị trí trung tâm Dray Ok’nao bỗng dưng chia nhánh. Một nhánh là những đoạn địa hình đổ xuống thấp, nếu như theo thông lệ sẽ tạo thành những ngọn thác xuất hiện nước đổ mạnh, bọt tung trắng xoá một góc trời nhưng nhờ những bãi đá ở phía trên đã góp thêm phần phân tán dòng nước và cản bớt vận tốc dòng chảy làm dòng nước đổ xuống tuy cao nhưng không mạnh tạo thành những tấm lưới nước tuyệt đẹp. Một nhánh là loại nước len lỏi qua bãi đá lớn, nhấp nhô, trùng điệp nối sang bờ phía Đông thác. Tiếng nước chảy va đập vào đá tạo ra những âm thanh mạnh vang vọng trong khu vực hun hút, mênh mang. Đấy là đoạn rộng nhất của thác, vào mùa nước lớn, mặt nước ở đoạn này hoàn toàn có thể rộng tới gần 200m. Điều này là một trong những yếu tố tạo ra sự không giống nhau cho Dray Ok’nao.
Tại Dray Ok’nao, đá là một yếu tố không thể thiếu. Không cứng như tính chất lý học của nó, nhiều tảng đá đã trở nên dòng nuớc chẻ đôi. Xuất hiện những hòn đá xếp chồng lên nhau một cách ngẫu nhiên tạo thành những hình khối tinh xảo, khác biệt. Lại xuất hiện những tảng đá bị cây cổ thụ nhiều năm với những bộ rễ chằng chịt phủ kín lên. Trải từ đời này sang đời khác, những cây cổ thụ giống như là những người dân gác dòng ngày đêm cần mẫn, thầm lặng tận mắt chứng kiến sự tồn tại của Dray Ok’nao qua những dịch chuyển thăng trầm của thời hạn. Dọc theo chiều dài của Thác tất cả chúng ta sẽ đơn giản dễ dàng phát hiện nhiều cây cổ thụ như vậy. Sự tồn tại của chúng như một minh chứng hùng hồn cho việc tồn tại lâu lăm, huyền thoại của Dray Ok’nao, tạo thành những nét chấm đậm tô thêm vẻ đẹp của Thác. Đến với Dray Ok’nao, ta không những thưởng ngoạn sự thơ mộng của dòng nước mà còn phải được núp mình dưới những tán cây cổ thụ để cảm thấy sự nhỏ bé của nhân sự và tấm lòng bao dung của tự nhiên kỳ vĩ. Tới thời điểm này, nước, đá, cây như hoà vào làm một trong bức tranh thuỷ mặc tuyệt tác, sinh động.
Thêm phần làm phong phú cho cảnh sắc và hệ sinh vật cảnh của Dray Ok’nao còn phải nói tới những đồi cỏ và đồi thông bên bờ phía Đông. Đồi thông ngày đêm gió thổi rì rào như để kể mãi những huyền thoại về Dray Ok’nao. Điều kiện kèm theo tự nhiên của M’Đrăk yêu thích hợp cho việc tăng trưởng của đồng cỏ. Lân cận việc phục vụ cho chăn nuôi, cỏ còn làm dịu bớt cái nắng cao nguyên. Thả mình trên đồi cỏ, nhìn ngắm trời đất mênh mông sẽ là một cảm xúc thú vị rất khó gặp khi tất cả chúng ta đến với Dray Ok’nao.
Cũng ở bờ phía Đông của Thác còn tồn tại những bức vách đá dựng đứng, cheo leo như để bảo vệ, gìn giữ lấy báu vật Dray Ok’nao. Ngoài ra, tất cả chúng ta sẽ thấy được hệ sinh vật cảnh rừng với nhiều cây gỗ to mọc trên vách đá như bộc lộ cho việc vĩnh cửu, kiên cường của sức sống Tây Nguyên.
Sau những khúc gãy, về cuối thác địa hình lại trở thành phẳng phiu, hai dòng tụ lại làm một tạo ra một vùng nước khá rộng. Như đã làm xong nghĩa vụ và trách nhiệm tạo ra vẻ đẹp, sự dịu mát cho đời, Dray Ok’nao trở lại thâm trầm, tĩnh lặng, dòng chảy hẹp dần, trên đường xuôi ra sông lớn.
Chỉ với đoạn trung tâm của tớ, Dray Ok’nao cũng xuất hiện thể làm hài lòng những khách nước ngoài khó tính nhất. Tuy nhiên với những khách nước ngoài yêu thích mày mò thì sự bí mật của Thác sẽ thôi thúc họ tìm tòi nhiều hơn thế. Men theo dòng chảy từ sau đoạn hợp nhất khách nước ngoài sẽ xuôi theo về phía cuối thác. Không xuất hiện đường mòn, hay bậc tam cấp, chỉ mất đá gập gềnh và gai rừng lấp lối, thời điểm này sự tập trung chuyên sâu sẽ không còn phải là loại chảy hay bãi đá mà là quang cảnh hoang sơ, gợi sự tò mò cho nhân sự.
Nhưng sẽ càng thôi thúc mày mò hơn khi tất cả chúng ta đã tới được cuối thác mà chưa thấy được đoạn đầu của thác. Trong thời điểm tạm thời thoát ra khỏi cảm xúc mày mò, khách nước ngoài sẽ có được thời hạn để tham quan thác Dray Ok’nao. Đấy là một quần thể nhiều công trình xây dựng có khả năng không giống nhau như: quán ăn, nhà nghỉ, trung tâm vui chơi vui chơi giải trí, vườn hoa, vườn thú…hoang sơ, bí mật nhưng Dray Ok’nao vẫn đang còn chỗ cho việc hiện hữu của những công trình xây dựng đương đại. Sự tích hợp, xen kẽ, tiếp nối này càng làm tôn thêm lợi ích cho dòng thác này.
Ngược theo tuyến phố trải nhựa, qua dãy nhà nghỉ sẽ có được tuyến phố mòn để tất cả chúng ta tái ngộ với Dray Ok’nao. Một bên là bờ cát, một bên là đồi cỏ, ở giữa là loại nước êm đềm trôi xuôi sẽ làm nhiều người nhầm tưởng đấy là đầu nguồn của Thác. Nhưng không phải, đó chỉ là tuyến phố báo hiệu việc thám hiểm thác bằng đường mòn đã hoàn thành. Men theo dòng, ngược lên trên, qua đoạn nước lặng tất cả chúng ta sẽ lại nghe thấy tiếng thác đổ. Cảnh sắc hoang sơ ít thấy dấu vết của nhân sự. Sau chặng đường đạp đá, bẻ cây, tất cả chúng ta sẽ thấy hiện ra rõ ràng trước mắt một ngã ba. Ngã ba này là việc hợp nhất của ba dòng suối không giống nhau. Tới đây, cảm xúc của tất cả chúng ta sẽ thật khó diễn tả, cái cảm xúc của một người thám hiểm đã mày mò ra khu vực mình mong ước. Cũng chỉ tới đây, cảm nhận về Dray Ok’nao mới trọn vẹn, lúc đầu là nô nức sum vầy, rồi khắc khoải chia đôi để rồi thanh thản quy tụ xuôi về sông mẹ thân yêu.
Thưởng ngoạn, thám hiểm xong khách nước ngoài hoàn toàn có thể thưởng thức rượu cần, cơm lam và những đặc sản Tây Nguyên ngay tại quán ăn của trung tâm du ngoạn sinh vật cảnh Dray Ok’nao. Du khách hàng còn hoàn toàn có thể đi tham quan điền dã tại những buôn làng người địa phương ở xung xung quanh thác. Tại đó tất cả chúng ta sẽ mày mò những phong tục, tập quán, những sinh hoạt văn hoá truyền thống lịch sử đậm đà bản sắc dân tộc Tây Nguyên.
Với vẻ đẹp cảnh sắc và những lợi ích khoa học của tớ, thác Dray Ok’nao sẽ là một vị trí thú vị trong những chuyến du xuân, thưởng ngoạn của khách nước ngoài gần xa./.
