Hang Mê Cung nằm tại vị trí độ cao 25m
trên đảo Lờm Bò, cách đảo Ti-tốp khoảng 2km về phía Tây Nam. Nhìn từ xa,
cửa động như một mái nhà lấn sâu vào sườn đảo. Hang Mê Cung được những nhà
khảo cổ học xác lập là một trong những di chỉ thuộc Văn hoá Hạ Long
sớm – tức cách thời buổi này từ 10.000 – 7.000 năm. Dấu tích sót lại nhiều
nhất tìm thấy ngay cửa động là vỏ ốc Melania – là loài ốc chỉ sống ở
suối.
Hang Mê Cung ở trong vùng bảo vệ vô cùng của Di sản – Kỳ quan thế
giới Vịnh Hạ Long, xuất hiện cấu trúc rất phức tạp, gồm nhiều cấp, nhiều
ngăn, ngách trải rộng trong phạm vi mái đá với một hiên nhà dài ra hơn
100m, cao dần về phía tây để rồi trông xuống một hồ nhỏ như tên thường gọi của
cling – hồ Mê Cung. Nhìn tổng thể, hồ Mê Cung nằm lọt giữa các bức tường
thành núi đá, dường như song lập với biển khơi. Theo các nhà khoa học, hồ
Mê Cung là một phòng sinh vật cảnh địa chất rất có mức giá trị phân tích
khoa học. Về tự nhiên, đó cũng là tiểu cảnh rất sinh động của phòng
này.
![]() |
Vỏ ốc suối Melania – dấu tích thức ăn của người tiền sử Hạ Long trong cling Mê Cung. |
Cửa cling Mê Cung trở lại phía đông, xuất hiện
một khoảng rộng 40m² được san rất bằng vận. Theo các nhà khảo cổ học,
khoảng này là một mái đá tuyệt vời cho nhân sự cư trú vì nó khô ráo,
thông thoáng do phía sau nó là một mạng lưới hệ thống cling động nhỏ rất kín mít. Để
phục vụ khai thác du ngoạn, cling Mê Cung đã được tôn tạo và vì thế tầng
văn hoá đa phần của cling là ốc suối và ốc núi đã được cơ quan tác dụng
thu gọn vào phía trước cửa cling. Rất might là những người dân tôn tạo cling đã
không “đụng chạm” đến hai phía cửa lên mái đá 4 tảng trầm tích vỏ ốc gồm
cả ốc suối và ốc núi. Các tảng trầm tích này đã cho chúng ta biết lúc đầu tầng văn
hoá ở đây dày từ 60-150cm.
Ngoài vỏ ốc suối, ốc núi, trong cling Mê Cung còn tồn tại các mảng vỏ trai,
hến, sò và trùng trục – là những loài nhuyễn thể nước ngọt. Điều như ý
– theo những nhà khoa học là lúc tôn tạo cling Mê Cung, Ban Quản lý Vịnh
Hạ Long đã tích lũy và vẫn còn đấy giữ được một tập hợp các xương thú đã hoá
thạch hoặc bán hoá thạch. Trong tương lai, việc phân tích kỹ lưỡng các
xương thú này sẽ cho tất cả chúng ta những lời đáp hữu ích về môi trường tự nhiên
sống, đối tượng người dùng khai thác, phương thức ăn uống và thậm chí còn cả ý niệm
tâm linh của người Hạ Long cổ vì các liên quan xương được tìm thấy ở một
ngách sâu và kín mít của cling Mê Cung – nơi chứa các trầm tích đất vàng
Pleitoncen và minh chứng và khẳng định nó sẽ góp thêm phần làm rõ thêm niên đại của loại di
tích khảo cổ học tương tự với quy trình tiến độ Văn hoá Hoà Bình, Bắc Sơn của
phòng Vịnh Hạ Long.
Là một trong những điểm tham quan thuộc tuyến số 2 của Vịnh Hạ Long (gồm
Sửng Sốt – Mê Cung – Hang Luồn – Titop – Soi Sim), cling Mê Cung đã thu
hút rất nhiều khách đến tham quan, phân tích tìm hiểu về lịch sử dân tộc,
văn hoá. Đi vào trong động, khách nước ngoài tưởng như đang lấn sân vào cung điện
của rất nhiều vua chúa xưa. Ngoài cling động với những trầm tích lịch sử dân tộc, trên
đảo Lờm Bò còn tồn tại các loài cây cổ thụ già nua soi bóng nước hồ Mê Cung
trong xanh, yên bình. Đó cũng là nơi sinh sống của rất nhiều loài chim, thú
như khỉ, kỳ đà… Quan trọng, nhờ được cán bộ, nhân viên cấp dưới Trung tâm Bảo tồn
trung tâm giải trí công viên, cling động (Ban Quản lý Vịnh Hạ Long) tâm điểm, bảo vệ nên hệ
sinh vật cảnh của hồ Mê Cung trở nên tốt lên. Các loài san hô, hải sâm đã
và đang rất được phục hồi, tạo đà cho nhiều loài động, thực vật đặc hữu của
Hạ Long tăng trưởng. Mê Cung hứa hẹn sẽ trở thành điểm tham quan du ngoạn
sinh vật cảnh mê hoặc trong thời hạn tới./.