Để tưởng nhớ, tri ân, tôn vinh công lao to lớn của những hero liệt sĩ và lực lượng thanh niên xung phong thời kỳ chống Pháp, tỉnh Sơn La vừa quyết định hành động chủ trương xây dựng, tôn tạo Di tích lịch sử dân tộc vương quốc Ngã ba Cò Nòi.
Dâng hương tưởng nhớ các hero liệt sĩ tại Di tích lịch sử dân tộc Ngã ba Cò Nòi.
Di tích được xây dựng ở vị trí giao nhau giữa QL6 và QL37. Ở đây trong chiến dịch Đông – Xuân (1953 – 1954) là cửa ngõ nổi bật vào Tây Bắc, mạch máu trọng điểm nối đồng bằng Bắc Bộ, Liên trung tâm Việt Bắc, Liên trung tâm 3 với mặt trận Điện Biên Phủ. Ở đây, các đơn vị chức năng TNXP cùng các lực lượng đã chiến đấu kiên cường để bảo vệ tuyến phố, tiếp viện sức người sức của cho tuyền tuyến. Tại đây, 100 đồng chí TNXP tuổi đời còn rất trẻ đã kiêu dũng hy sinh vi nền đọc lập, tự do cho Tổ quốc. Trong cuốn hồi ký của tôi Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết: “Ngã ba Cò Nòi là một cửa ải tất cả những người ra trận đều phải vượt qua”.
Di tích lịch sử dân tộc Ngã ba Cò Nòi được khởi công xây dựng ngày 21/4/2000, được công nhận di tích lịch sử dân tộc cấp vương quốc ngày 29/4/2004. Di tích xây dựng trên diện tích quy hoạnh 20.000m2, với cụm tượng đài với nhóm ba thanh niên xung phong ở những tư thế tựa vào nhau làm bằng vật liệu đá xanh, uy nghi và hùng tráng. Sau hai mươi năm xây dựng, dự án công trình vào sử dụng nay đã xuống cấp trầm trọng, quy mô, tính chất, mức độ góp vốn đầu tư cho tới nay cũng chưa tương xứng với tầm vóc và ý nghĩa lịch sử dân tộc.
Thể theo ý muốn của phần đông hội viên TNXP và nhân dân toàn quốc, lần xây dựng, tôn tạo này tỉnh Sơn La đã cho lập xây dựng liên quan xây dựng tỷ trọng 1/500, trên diện tích quy hoạnh rộng 10,51 héc ta, với nguồn vốn ngân sách phục vụ công tác giải phóng mặt phẳng và các thủ tục góp vốn đầu tư. Việc xây dựng, tôn tạo các hạng dự án công trình sẽ xúc tiến xã hội hóa, lôi kéo góp vốn đầu tư. Công trình xây dựng di tích xây dựng chia làm hai tiến độ 2021 – 2015 xây dựng 8 hạng mục, tiến độ 2026 – 2030 sẽ xúc tiến mở đường tránh QL6 và QL 37.
Để triển khai công tác xây dựng, tôn tạo di tích, tỉnh Sơn La đã phối hợp Bộ Văn hóa truyền thống, Thể thao và Du lịch, T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội TNXP Việt Nam triển khai nhiều phần việc tương quan. Trước mắt, trong năm 2020, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động giải phóng mặt phẳng riêng với 26 hộ dân cư đang sống và làm việc trong vùng xây dựng và xây dựng một hạng mục Khu tưởng niệm tâm linh.
Dự kiến, Khu di tích lịch sử dân tộc Ngã ba Cò Nòi được tôn tạo sẽ là dự án công trình xuất hiện kiến trúc đẹp, bảo vệ lợi ích văn hóa truyền thống, lịch sử dân tộc đậm màu nhân văn, đúng với tầm vóc và lợi ích lịch sử dân tộc của thắng lợi Điện Biên Phủ. Đây không chỉ có là nơi tôn vinh, ghi nhớ công ơn riêng với các hero liệt sĩ mà còn phải là điểm đến lựa chọn giáo dục truyền thống lâu đời cách mạng cho thế hệ trẻ, thêm phần tăng trưởng KT-XH, liên kết du ngoạn riêng với tỉnh Sơn La và cả vùng Tây Bắc.
