Di tích Lịch sử hào hùng Bến tàu không số K15 huyền thoại nằm dưới chân núi Vạn Hoa, quận Đồ Sơn (Hải Phòng). Bến tàu này là nơi khởi xướng của Đường Hồ Chí Minh trên biển. Ngày nay, Bến tàu không số đang trở thành khu vực thu hút khách nước ngoài đến thăm quan, tìm hiểu.
Ngay lối vào Di tích Bến tàu không số là đền thờ Nam Hải – nơi thờ Đô đốc Đại vương (vị thần bảo vệ, che chở cho ngư dân trên biển) và các nhân vật liệt sĩ của Đoàn tàu không số. Bên trong là Tượng đài Đường Hồ Chí Minh trên biển, với mẫu cánh buồm white color vươn cao hướng ra phía khơi xa. Tượng đài để tưởng nhớ sự hy sinh và những chiến công của những người dân lính Hải quân năm xưa. Đứng từ Tượng đài, dõi mắt nhìn ra biển sẽ thấy trọn vẹn dấu tích của những chiếc cầu tàu năm xưa. Đó là hàng cột bê tông mọc lên từ lòng biển.
Ngày 23/10/1961, Bộ Quốc phòng đã quyết định hành động xây dựng Đoàn vận tải đường bộ biển 759 (nay là Lữ đoàn 125 Hải quân), lưu lại sự Thành lập của tuyến vận tải đường bộ sách lược Đường Hồ Chí Minh trên biển. Vào đêm 11/10/1962, chiếc tàu gỗ thứ nhất mang tên “Phương Đông 1” chở 30 tấn vũ khí đã rời Bến tàu không số K15 lên đường tiến vào Cà Mau.
Sau 10 ngày lênh đênh ngoài biển khơi, tàu Phương Đông 1 đã cập bến Vàm Lũng (Cà Mau) an toàn và tin cậy. Chuyến đi mang nhiều thắng lợi này đã cổ động tinh thần chiến đấu của Nhân dân trên toàn nước. Chuyến đi thành công xuất sắc của tàu Phương Ðông một là khởi điểm cho việc xác định chủ trương đúng đắn, sáng suốt khi mở tuyến phố huyền thoại trên Biển Ðông trong lịch sử vẻ vang chống ngoại xâm của dân tộc.
Tiếp Từ đó, các tàu Phương Ðông 2, Phương Ðông 3, Phương Ðông 4… lần lượt xuất phát, hướng về phía Nam. Các chuyến tàu đưa hàng cập bến các tỉnh Cà Mau, Trà Vinh, Bến Tre, Bà Rịa… Từ những chuyến hành trình thành công xuất sắc này, đường thủy thông liền hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam đang trở thành hiện thực, góp thêm phần thống nhất quốc gia. Tổng số, đã có khoảng gần 100 chiếc thuyền, với 168 chuyến hành trình đã xuất phát từ Bến tàu không số và đi trên Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển để tiến vào Nam được mang lại vũ khí, đạn dược, lương thực cho bộ đội…
Ngày 18/8/2008, Bến tàu không số K15 được Bộ Văn hóa truyền thống – Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Lịch sử hào hùng cấp Quốc gia. Đấy là một trong những “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cuội nguồn lịch sử vẻ vang cho những thế hệ trẻ thời điểm ngày hôm nay./.
