Khu di tích Xẻo Quýt thuộc địa phận hai xã Mỹ Long và Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, cách thị xã Cao Lãnh hơn 30km, với diện tích quy hoạnh 50ha, trong đó 20ha là rừng tràm. Từ một trung tâm căn cứ quân sự, Xẻo Quýt trở thành một trung tâm phượt nổi tiếng.
Xẻo Quýt là căn cứ cách mạng (từ thời điểm năm 1960-1975) của cơ quan Tỉnh ủy Đồng Tháp lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống Mỹ. Trong suốt hành trình cuộc kháng chiến, Xẻo Quýt đã phải hứng chịu thật nhiều trận mưa bom, bão đạn của quân thù. Nhưng với tinh thần dân tộc, lòng gan dạ, chịu đựng hiểm nguy và tài trí thao lược, quân và dân Đồng Tháp đã xoay chuyển tình thế, khắc phục vất vả, mang thắng lợi về cho quê nhà, tổ quốc.
Du khách hàng hoàn toàn có thể đến với trung tâm căn cứ Xẻo Quýt (được công nhận di tích lịch sử hào hùng vương quốc vào năm 1992) bằng phương pháp males theo tuyến phố mòn ngoằn ngoèo dài ra hơn 1,5km vào sâu bên trong căn cứ hoặc đi thuyền ba lá để len lỏi vào rừng.
Xúc cảm tự hào về một vùng căn cứ oanh liệt của quân và dân Đồng Tháp sẽ tới với bất kỳ ai đó đã từng tham quan và tận mắt tận mắt chứng kiến những công sự cá thể hình chữ L, công sự chiến đấu hình chữ Z được đào đắp bằng đất và cây tràm; những ngôi lán, nhà bếp, phòng sinh hoạt…, hay những “bãi ngù tử địa” xuất hiện gài lựu đạn chống trực thăng đổ quân và xe tăng bộ binh càn vào căn cứ.
Thả mình vào dòng xoáy chảy của tự nhiên hoang sơ, lắng nghe âm vang của tiếng chim, tiếng nước róc rách, nhạc rừng vi vu, khách nước ngoài như lạc vào trong 1 vùng tự nhiên trù phú. Các dự án công trình phục hồi của người dân đậm màu thông minh và tinh xảo vẫn rất thân thiện, thân thiện với tự nhiên.
Sự phong phú sinh học lại là một điểm sáng thú vị khác lôi kéo khách nước ngoài lạc vào những trải nghiệm. Thảm tràm già và các quần thể đưng, lục bình là hai kiểu lúc này hầu như không thể tìm thấy ở những vùng khác của Đồng Tháp Mười, ngoài Vườn Quốc gia Tràm Chim. Nhiều cây tràm sừng sững với tuổi thọ hơn 30 năm vươn cao oai vệ giữa trời, đồng thời mạng lưới hệ thống dây leo bám vòng quanh xanh rờn, tạo thành những khối hình chóp nón to lớn tự tôn.
Xẻo Quýt hiện xuất hiện 170 loài thực vật (với 158 loài hoang dại) và 12 loài cây thân gỗ, tuy không quý hiếm nhưng lại là giống cây ưa thích nghi với điều kiện kèm theo ngập nước. Hệ động vật xuất hiện 200 loài hoang dã gồm 7 loài ếch nhái, 22 loài bò sát, 73 loài cá, 91 loài chim và 7 loài thú. Quan trọng ở đây xuất hiện 13 loài động vật quý hiếm được ghi vào sách đỏ Việt Nam: trăn mốc, rắn hổ trâu, rùa hộp, chim sả mỏ rộng và loài rái cá thường…
Đến Xẻo Quýt thời điểm hôm nay tận mắt chứng kiến sự thay đổi từng ngày, tận mắt chứng kiến những lợi ích văn hóa truyền thống không thay đổi theo thời hạn. Việc phục hồi, bảo vệ trung tâm căn cứ để tăng trưởng phượt, một lần Xẻo Quýt giúp khách nước ngoài trong và ngoài nước hiểu hơn về địa lý, lịch sử hào hùng, văn hóa truyền thống miền sông nước nói riêng và Việt Nam nói công cộng trên bước đường hội nhập./.
